شهروندی بهاییان در اسرائیل
چرا در اسرائیل به بهاییان حق شهروندی داده نمی شود
براساس اطلاعات موجود، شهروندی بهائیان در اسرائیل با محدودیت‌هایی مواجه است که از جمله آن می‌توان به عدم امکان دریافت شهروندی اشاره کرد. این مسئله به دلایل تاریخی و سیاسی مرتبط با ماهیت این جامعه و ارتباطات آن با اسرائیل برمی‌گردد. در اینجا دلیل‌ها و مسائل مرتبط با این موضوع توضیح داده شده است:
—
۱. جایگاه تاریخی و مذهبی بهائیان در اسرائیل
بهائیان به دلیل تبعید بنیان‌گذار تشکیلات بهائیت ( حسینعلی نوری ملقب به بهاءالله) در اواخر دوره حکومت عثمانی به منطقه عکای فلسطین (که امروزه در اسرائیل است)، مؤسسات و مراکز مذهبی خود را در این منطقه بنیاد نهادند. این موقعیت باعث شده است که آنان مراکز اداری و به گفته خودشان، معنوی خود را در اسرائیل داشته باشند. اگرچه مرکز آیین بهائی در این کشور قرار دارد، اما دولت اسرائیل به دلایل خاص مذهبی و سیاسی به آنان شهروندی نمی‌دهد. منابع تأکید می‌کنند که این موضوع بخشی از سیاست محدودسازی حقوق اقلیت‌های مذهبی در اسرائیل است.
شهروندی بهاییان در اسرائیل
—
۲. دلایل محرومیت از شهروندی
چندین عامل می‌تواند مانع از اعطای شهروندی اسرائیلی به بهائیان باشد، از جمله:
– رویکرد مذهبی آیین بهائی:
بهائیان بر اساس آموزه‌های خود، برخلاف ادیان دیگر، در خاک اسرائیل تبلیغ دینی نمی‌کنند. این رویکرد توسط دولت اسرائیل به‌عنوان جدایی بهائیان از اجتماع یهودی و تلویحاً نوعی موقعیت غیرفعال اجتماعی تفسیر شده است.
– ساختار قوانین اسرائیل:
قوانین شهروندی اسرائیل بیشتر بر مبنای هویت یهودی تنظیم شده است. از آنجایی که بهائیان مذهبی جداگانه و غیر مرتبط با یهودیت هستند، دسترسی آنها به شهروندی یا امتیازات آن محدود می‌شود.
—
۳- تأثیر بر شرایط زندگی بهائیان در اسرائیل
– محدودیت‌های اجتماعی و حقوقی:
عدم دریافت شهروندی بهائیان در اسرائیل باعث شده که آنها از بسیاری از امکانات اجتماعی و حقوق برابر در این کشور محروم بمانند.
– چالش‌های اقتصادی:
این مسئله همچنین روی فرصت‌های شغلی و اقتصادی بهائیان تأثیر گذاشته و برخی از آنان مجبور به مهاجرت به کشورهای دیگر برای بهبود شرایط شده‌اند.
– عدم امکان شرکت در انتخابات:
بهائیان در اسرائیل به دلیل نداشتن شهروندی از حق شرکت در انتخابات نیز محروم هستند.
—
از طرفی بهاءالله، بنیان‌گذار تشکیلات سیاسی بهایی، از پیروان خود خواسته است تا در اسرائیل به تبلیغ و ترویج بهاییت نپردازند. دلیل اصلی این دستور، احترام به کشور میزبان (که در زمان بهاءالله تحت امپراطوری عثمانی بود و اکنون اسرائیل است) و مقررات آن است. بهاءالله و جانشینانش تاکید داشتند که باید به قوانین کشور میزبان احترام گذاشت و از ایجاد تنش‌های مذهبی پرهیز کرد.!! که حتما این موضوع برای این مهم گفته شده که آنها را از فلسطین اشغالی اخراج نکنند .
دلایل اصلی عدم تبلیغ بهاییت در اسرائیل توسط بهاءالله:
-
احترام به میزبان و قوانین محلی:
- این دیدگاه تأکید دارد که تبلیغ دینی در سرزمینی که مکان اصلی برخی اماکن مقدس بهایی است و تحت حاکمیت حکومتی دیگر قرار دارد، می‌تواند مشکلات و تنش‌های اجتماعی و قانونی ایجاد کند.
-
حفظ مکان‌های مقدس:
- حفظ و نگهداری از اماکن مقدس بهایی در حیفا و عکا، که در اسرائیل قرار دارند، بدون ایجاد درگیری و تنش با مردم و دولت محلی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
-
حضور و امنیت جامعه بهایی در اسرائیل:
عدم تبلیغ به جامعه بهایی اجازه می‌دهد که به‌صورت مسالمت‌آمیز و بدون درگیری مذهبی در اسرائیل زندگی کرده و از اماکن مقدس خود نگهداری کنند.(فریب اسرائیلی ها)
وضعیت یهودیان بهایی‌شده و محدودیت ورود به اسرائیل
این محدودیت عمدتاً به دلایل زیر بازمی‌گردد:
1. ماهیت قوانین مهاجرت اسرائیل
قانون بازگشت در اسرائیل، بر اساس هویت یهودی تنظیم شده است. این قانون به یهودیان جهان اجازه می‌دهد به اسرائیل مهاجرت کنند و شهروندی اسرائیلی دریافت نمایند.
اما اگر یک یهودی دین خود را تغییر دهد (مانند گرویدن به بهاییت یا هر دین دیگر)، از حقوق مرتبط با قانون بازگشت محروم می‌شود.
این قانون به وضوح بیان می‌کند که تنها یهودیانی که به دین دیگری نگرویده‌اند از حق مهاجرت برخوردارند. از دید اسرائیل، گرویدن به دینی دیگر، به معنای کنار گذاشتن هویت یهودی است و قانون بازگشت دیگر شامل این افراد نمی‌شود.
2. رویکرد خاص اسرائیل به بهاییت
بهائیان به عنوان یک اقلیت مذهبی در اسرائیل، وضعیت خاصی دارند. مؤسسات مذهبی بهایی در اسرائیل (مانند مرکز جهانی بهایی در حیفا و عکا) به‌عنوان مراکز اداری و معنوی شناخته می‌شوند، اما بهائیان در اسرائیل از حقوق شهروندی کامل برخوردار نیستند (مانند عدم امکان دریافت شهروندی).
از طرف دیگر، تبلیغ دین یا گسترش بهاییت در اسرائیل ممنوع است، زیرا سیاست‌های مذهبی و اجتماعی اسرائیل چنین تبلیغاتی را با منافع و هویت یهودی کشور در تضاد می‌داند.
3. دستور بهاءالله درباره عدم تبلیغ در اسرائیل
این دستور هم نقش مهمی ایفا می‌کند. بهاءالله از پیروان خود خواست که در سرزمینی که مراکز مذهبی و اداری بهایی در آن قرار دارد (اسرائیل)، فعالیت تبلیغی انجام ندهند. دلیل این دستور، همان‌طور که قبلاً اشاره شد، احترام به سرزمین میزبان و تلاش برای جلوگیری از تنش‌های مذهبی-اجتماعی بوده است اما دلیل اصلی ان اخراج نشدن جامعه بهایی از اسرائیل بوده است.
با توجه به این دستور، حتی اگر فردی بخواهد در اسرائیل یهودی بهایی شود، عملاً این تغییر دین در تناقض با سیاست‌های داخلی اسرائیل قرار می‌گیرد و از اسرائیل اخراج می شود!
شهروندی بهاییان در اسرائیل
چرا یهودیان بهایی‌شده نمی‌توانند وارد اسرائیل شوند؟
دلایل زیر را می‌توان مطرح کرد:
-
قانون مهاجرت اسرائیل:
یهودیانی که دین خود را تغییر دهند، از مزایای قانون بازگشت محروم می‌شوند. این قانون به‌شدت هویت یهودی را در مرکز سیاست مهاجرت اسرائیل قرار داده است. -
ممنوعیت تبلیغ بهاییت:
اسرائیل به‌دلیل جایگاه خاص بهاییت در این کشور، تبلیغ دین بهایی را محدود کرده است. ازاین‌رو، یهودیانی که به بهاییت تغییر دین داده‌اند، ممکن است به‌عنوان افرادی دیده شوند که قوانین مذهبی کشور را به چالش می‌کشند. -
اختلافات تاریخی و سیاسی:
بهائیان، اگرچه در اسرائیل اجازه دارند مراکز معنوی و اداری خود را داشته باشند، اما اسرائیل به‌عنوان یک کشور یهودی، رویکرد خاصی به دین بهایی دارد. چون می داند بهائیت یک دین نیست بلکه یک تشکیلات سیاسی و حزبی است . این اختلافات تاریخی و سیاسی می‌تواند عامل دیگری در محدودیت ورود یهودیان بهایی‌شده به اسرائیل باشد.
در موردارتباط تاریخی بهاییت با سرزمین اسرائیل
-
تبعید بهاءالله به عکا:
در سال 1868 میلادی، بهاءالله، بنیان‌گذار تشکیلات سیاسی بهایی، توسط حکومت عثمانی به شهر عکا (که اکنون بخشی از اسرائیل است) تبعید شد. این تبعید به دلیل مخالفت او با حکومت‌های وقت عثمانی و ایران صورت گرفت. عکا و حیفا بعدها به مرکز جهانی بهاییت تبدیل شدند و اماکن مقدس بهایی مانند مقبره بهاءالله در عکا و مقام اعلی در حیفا در این منطقه قرار گرفتند. -
رهبرانی در منطقه‌ای تحت حاکمیت عثمانی و بعدها اسرائیل:
مؤسسات و اماکن مقدس بهایی در سرزمینی شکل گرفتند که بعدها بخشی از اسرائیل شدند. این خود باعث ایجاد یک رابطه پیچیده میان بهاییت و دولت اسرائیل شد، چرا که برای دولت اسرائیل این اماکن مذهبی بهایی، هویت جداگانه‌ای از دین یهودیت دارند.
۲. مرکزیت اداری بهاییت در اسرائیل
پس از شکل‌گیری دولت اسرائیل در سال 1948، بهاییان توانستند مکان‌های عبادتی و مقدس خود را در این کشور حفظ کنند. اما از همان ابتدا، رابطه این دین با دولت اسرائیل بر پایه نوعی توافق ضمنی غیررسمی شکل گرفت:
- عدم دخالت در سیاست داخلی و خارجی:
بهاییان به‌صراحت اعلام کردند که فعالیت‌های مذهبی آنها هیچ ارتباطی با سیاست ندارد. برای مثال، بهاءالله از پیروانش خواسته بود که در اسرائیل به تبلیغ دین نپردازند.
این سیاست، در ظاهر باعث آرامش میان دو طرف شد، اما از سوی برخی منتقدان، به‌عنوان یک روش محافظه‌کارانه سیاسی برای حفظ جایگاه بهاییت در اسرائیل تعبیر شده است. - شهروندی بهاییان در اسرائیل
۳. رابطه بهاییت با دولت اسرائیل
-
وجود مراکز مقدس و نفوذ بین‌المللی بهاییت:
اماکن بهایی، مانند باغ‌های بهایی در حیفا و قبر بهاءالله، تحت حمایت دولت اسرائیل قرار دارند ؛ این امتیاز، باعث شده که سازمان سیاسی بهاییت در اسرائیل وضعیت منحصر به‌فردی داشته باشد. -
درک اسرائیل از بهاییت به‌عنوان یک دین مستقل:
اسرائیل، با توجه به سیاست‌های مذهبی‌اش، بهاییت را به‌عنوان یک دین مستقل اما غیرمرتبط به هویت یهودی تعریف می‌کند. همین امر باعث شده که تبلیغ بهاییت در اسرائیل محدود باشد تا از ایجاد تنش بین بهاییت و جامعه یهودی جلوگیری شود.
۴. مشکلات سیاسی و سرکوب مذهبی
-
تاریخی بودن بهاییت و ارتباط با دیگر قدرت‌های جهانی:
برخی منتقدان دینی و سیاسی بهاییت، به ارتباط آن با قدرت‌های خارجی، از جمله بریتانیا در دوره استعمار و بعدها اسرائیل، اشاره کرده‌اند. آنها مدعی‌اند که وجود بهاییت در اسرائیل به دلایل سیاسی و نه صرفاً مذهبی ترتیب داده شده است. -
ممنوعیت تبلیغ بهائیان:
درخواست بهاءالله برای عدم تبلیغ بهاییت در اسرائیل، یکی از عوامل کلیدی در کاهش تنش‌ها میان دولت اسرائیل و جامعه یهودی بوده است، اما از طرف دیگر، باعث محدودیت برای پیروان بهاییت شده است. در این نگاه، حفظ موقعیت بهایی به‌عنوان یک دین صلح‌جو در اسرائیل، بیشتر شبیه نوعی سازش سیاسی به نظر می‌رسد.
۵. نظریه‌های مرموز درباره ارتباط بهاییت و اسرائیل
برخی تحلیل‌گران و منتقدان، رابطه میان دین بهاییت و دولت اسرائیل را مرموز و استراتژیک می‌دانند:
-
بهاییت به‌عنوان ابزاری سیاسی:
برخی معتقدند که این دین توسط قدرت‌های استعماری مانند بریتانیا حمایت شده است و وجود آن در اسرائیل صرفاً به‌عنوان یک ابزار برای ایجاد تفرقه مذهبی در منطقه استفاده شده است. -
محدودیت ورود یهودیان بهایی‌شده به اسرائیل:
این مسئله از سوی اسرائیل می‌تواند به‌عنوان سیاستی برای پرهیز از نفوذ بیشتر بهاییت در جامعه یهودی تعبیر شود. این نگرانی از سوی برخی مذهبیون یهودی مطرح می‌شود که دین بهایی به‌عنوان رقیب مذهبی یهودیت شناخته شود.!! - شهروندی بهاییان در اسرائیل
در آخر این سؤال مهم از جامعه بهایی و بهائیت مطرح می شود که چرا آنان با وجود اینهمه تبعیض علیه خود از طرف اسرائیل، لب به شکایت به جوامع بین الملل باز نمی کنند، اسرائیل غاصب را زیر سوال نمیبرند، در آنجا فتنه به پا نمی کنند و به آنها احترام می گذارند اما در کشورهای مسلمان فتنه به پا می کنند در شورش ها دست دارند و ستون پنجم اسرائیل محسوب می شوند و با فریب کاری باعث تحریم در این کشورها خصوصا زادگاه خود یعنی ایران !!