۲۷ تیر ۱۲۲۸ اعدام علی محمد شیرازی رهبر فرقه بابیه
🔹بابیه، فرقه ای که در نیمه دوم سده 13ق/19م به دست سید علی محمد شیرازی (محرم 1235 – شعبان 1266/ نوامبر 1819 – ژوئیه 1850) در ایران پدید آمد. علی محمد شیرازی که در آغاز خود را ((باب)) امام غایب می دانست – و مریدانش به همین سبب بابیه نامید شده اند – پس از چندی، خود را حجت و مهدی موعود خواند و آنگاه شریعتی نونهاد و سخنانی گفت و نوشت که بی شباهت به دعوی الوهیت نیست. منشا برخی عقاید و دعویهای او را باید در بعضی عقاید اسماعیلیه و صوفیه و نقطویه و به ویژه آراء شیخ احمد احسایی (ه م )، و شاگرد و جانشین او سید کاظم رشتی جست و جو کرد.
🔹براثر کوششهای بابیانی چون ملاحسین بشرویه ای و ملامحمدعلی بارفروشی و سپس قره العین، کارباب بالا گرفت.آنگاه علاوه بر کسانی چون ملاعبدالخالق یزدی و ملاعلی اصغر مجتهد نیشابوری و ملامحمدتقی هراتی و ملامحمدعلی زنجانی، جمع قابل توجهی گرد آمده، آماده شورش گشتند. پس به دستور دولت علی محمد را به تبریز بردند و مجلسی تشکیل دادند و علما و از جمله چند تن از علمای شیخی با او به گفت و گو پرداختند. از گزارشی که ناصرالدین میرزای ولیعهد در این باره به محمدشاه نوشته، پیداست که علی محمد به رغم تکرار دعوی از پاسخ فروماند و در آخر هم خود را مسلمان و موحد و اهل ولایت ائمه خواند و توبه کرد و بخشایش خواست.اصل توبه نامه که براون آن را چاپ کرده، در کتابخانه شماره 1 مجلس شورا موجود است
🔹اما قیام و آشوب مسلحانه ای که در خراسان، مازندران، فارس، زنجان و دیگر نقاط توسط بابیان پدید آمد، دولت مرکزی را به مقابله واداشت و آنان پس از چند جنگ خونین سرکوب گشتند و چند تن از سران بابیه کشته شدند و برخی به حبس افتادند. این آشوبها و بیم دولت از گسترش آن سبب شد تا به دستور دولت، علی محمد را باز از چهریق به تبریز بردند و همراه یکی از یارانش به نام محمدعلی زنوزی در 28 شعبان 1266 اعدام کردند.
